Wyniki szczytu G20 w Indiach

Kolejne spotkanie G20 odbyło się w Indiach. Szczyt można uznać za sukces Indii i Unii Afrykańskiej, która dołączyła do G20. Przywódcy Chin i Rosji odrzucili zaproszenie na szczyt. W najważniejszych kwestiach agendy klimatycznej nie przełamano impasu. Grupa nie zdołała ustalić daty odejścia od używania paliw kopalnych, zgodzono się natomiast na zwiększenie produkcji zielonej energii, co jest dobrym prognostykiem przed COP w ZEA.

Co to jest G20?

Grupa Dwudziestu (G20) to klub dwudziestu największych gospodarek świata, utworzony w 1999 r., Jest to blok skupiający najważniejsze gospodarki uprzemysłowione i rozwijające się i ważne światowe forum międzynarodowej współpracy gospodarczej. Na kraje G20 przypada łącznie około 80 procent światowego produktu gospodarczego, prawie 75 procent światowego eksportu i około 60 procent światowej populacji. Forum skupia dziewiętnaście krajów oraz Unię Europejską (UE). Kraje te to Argentyna, Australia, Brazylia, Kanada, Chiny, Francja, Niemcy, Indie, Indonezja, Włochy, Japonia, Meksyk, Rosja, Arabia Saudyjska, Republika Południowej Afryki, Korea Południowa, Turcja, Wielka Brytania (UK) i Wielka Brytania Stany. Hiszpania jest zaproszona jako stały gość. 

G20 jest odpowiedzialne za 80% globalnych emisji gazów cieplarnianych. W krajach G20 znajduje się 93% obecnie działających elektrowni węglowych oraz 88% proponowanych przyszłych elektrowni węglowych bez technologii CCS.

Unia Afrykańska dołącza do G20

Na spotkaniu G20 we wrześniu 2023 G20 przyjęło do swojego grona Unię Afrykańską. To sukces Indii jako gospodarza oraz Unii Afrykańskiej. Na przyjęcie do tego grona wpłynęły 3 czynniki:

1. Indie były mocno zmotywowane do pokazania, że są rzecznikiem krajów Globalnego Południa, to jeden z wymiarów rywalizacji z ChRL
2. USA i UE są zainteresowane odciąganiem Afryki od Rosji i Chin;
3. Chiny nie chcą antagonizować Afryki uznając, że wpływy na kontynencie dobrze służą realizacji własnej agendy politycznej. 

To duże wzmocnienie dla obecności kontynentu afrykańskiego na globalnej scenie politycznej.

Co ustalono na spotkaniu ws. klimatu?

G20 nie udało się ustalić daty wycofania z użytku paliw kopalnych spalanych bez technologii wychwytywania i składowania emisji. Przyjęto natomiast cel polegający na potrojeniu zdolności wytwarzania energii odnawialnej na całym świecie do 2030 r., wzorując się na wypowiedziach G7 z początku tego roku. 

Nie podjęto w żadnym stopniu tematu wycofywania się z ropy i gazu, mimo że spalanie paliw kopalnych w największym stopniu przyczynia się do globalnego ocieplenia wywołanego działalnością człowieka. Przywódcy zobowiązali się jedynie do „wycofywania” węgla „zgodnie z uwarunkowaniami krajowymi” i unikali wzmianek o wycofywaniu wszystkich paliw zanieczyszczających środowisko. 

Podczas lipcowych spotkań ministrów klimatu i energii grupy G20 Arabia Saudyjska i Chiny zablokowały porozumienie w sprawie zaprzestania stosowania paliw kopalnych. Arabia Saudyjska sprzeciwiła się wówczas także celowi w zakresie energii odnawialnej, wzywając zamiast tego do większego promowania wykorzystania technologii wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, które umożliwiłyby ciągłą produkcję ropy i gazu. 

Zapewnienie wsparcia krajów rozwijających się dla bardziej ambitnych celów klimatycznych w zakresie energii odnawialnej na wrześniowym szczycie przywódców było kompromisem uzyskanym w zamian za usunięcie bardziej krytycznego języka dotyczącego agresji Rosji na Ukrainę.

Uznano także potrzebę uruchomienia 4 bilionów dolarów rocznie do 2030 r. na finansowanie technologii czystej energii w krajach rozwijających się, aby osiągnąć zerową emisję netto do 2050 r. G20 poparła także reformę wielostronnych banków rozwoju, takich jak Bank Światowy.

Co z tego wynika dla COP28?

Uwaga skupi się teraz na tym, czy kraje mogą uzgodnić stopniowe wycofywanie (ang. phaseout) wszystkich paliw kopalnych podczas COP28, szczytu klimatycznego ONZ, który odbędzie się pod koniec roku w Dubaju, pomimo rosnących napięć geopolitycznych.

Propozycja Indii dotycząca wycofania paliw kopalnych złożona w zeszłym roku podczas COP27 zyskała poparcie ponad 80 krajów. Oczekuje się, że UE, wraz z innymi krajami, będzie nalegać na przyjęcie takiego języka na tegorocznym szczycie klimatycznym.

Chociaż nie osiągnięto porozumienia w sprawie wycofywania paliw kopalnych, zobowiązanie G20 do zwiększenia zielonej energii zostało powszechnie przyjęte z zadowoleniem. Sułtan al-Jaber ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich, desygnowany na prezydenta COP28, ma zamiar osiągnąć globalne porozumienie podczas COP28 w sprawie globalnego celu energii odnawialnej.